راز ماندگاری امام علی (ع )؛خبرگزاری فارس؛1401/02/03

ماه خدا به ایستگاه ارج و عظمتش رسیده است ؛ لیالی و ایام قدر یعنی درک جاه و جلال عرشیان و پرواز روح تا ملکوت خدا . به بیان صریح سوره قدر ملائک فرود می آیند که مهمانان سفره رمضانیه را بر بال محبت و سلامت خود بنشانند و تا همجواری ساکنان آسمانها بدرقه کنند . مقصدی که سفید بختی و ارامش تمام ، نشانه روشن آن است ؛ « سلام هی حتی مطلع الفجر » .

اما حقیقتی چون خورشید می درخشد که این ایام و لیالی با نام ابر مردی فرا زمان و فرامکان عجین است ؛ « علی بن ابی طالب » واژه دلربایی که هر بار شنیدنش دل و جان را در چشمه کوثری اش شستشو می دهد .

راستی چه شد که قیصرها و کسراها فراموش شدند و از آنان جز آثاری برای عبرت باقی نمانده است اما علی ع ستاره ای را می ماند که هر چه می گذرد به آسمان وجود نزدیک تر می شود و دشت جان ها را روشن تر می کند . و اتفاقا ثقل نوشتار حاضر در همین نکته نهفته است که « رمز ماندگاری علی ع » چیست ؟

  است علی پرورش یافته دست نبی مکرم صلی الله علیه و آله است و به همین دلیل او را " ربيب الرسول " می خوانند . او در همه وقت و همه جا با پیامبر بوده است و در مکتب و سیره قیمه او به تمام معنا شاگردی کرده است . امام علی ع ظرافت های رفتاری معلم و مربی خود را با فطانت دریافته است و چون بر این باور بوده است که «{ وَمَا یَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰۤ } النجم: ۳] همه دیده ها و آموخته ها در طول حیاترا  عملی  کرده است . امام ع نقل می کند ؛ « کان النبی ص اذا سئل شیئا فاذا اراد ان یفعله قال نعم و اذا اراد ان لایفعل سکت و کان لایقول لشیئ لا ..» پیامبر خدا وقتی با خواهشی روبرو می شد انجام می داد و اگر به هر دلیل یا مصلحتی نمی خواست انجام دهد سکوت می کرد .

 یعنی امروز یاد بگیریم اگر هم نمی خواهیم یا نمی توانیم حاجت کسی را برآورده کنیم با ملاطفت و رفتاری انسانی ، مقصود را منتقل کنیم .برخی ها بویژه در ادارات نمی دانند که برخورد نامتناسب با ارباب رجوع یعنی سرآنان را به دیوار کوبیدن و از همه چیز ناامید کردن . البته پر واضح است که مفروض آن است که پاسخ نه ندادن در برابر خواسته های مشروع مد نظر است و الا  به بیان امیر المومنین ع «« لاطاعة لمخلوق في معصية الخالق » کسی مجاز نیست برای تبعیت از مخلوقی -  هر کسی که باشد - خدایش را نافرمانی کند .

درس دیگری که امام ع در  همین حدیث  از پیامبر ص نقل می کند ماجرای مقایسه خواسته فرد اعرابی از پیامبر خدا و خواسته پیرزن بنی اسرائیل از موسی علیه السلام  است ؛ این یکی همت اش به قدر رسیدن به یک شتر با جهاز و ره توشه است و آن یکی همنشینی با موسی در بهشت . برخی ها روزها روزه و شب ها درنمازند اما خواسته شان از خداوند به مختصر متاع و رفاه دنیا بسنده می شود و اما کسانی هم از خدا فقط خدا را می طلبند و به کمتر از آن راضی نیستند . یکی از رازهای ماندگاری علی همین رغبتش به حق و خداخواهی در درجه اعلی است . تا جایی که پیامبر ص به اصحابی که به هر دلیلی با علی زاویه گرفته اند و درباره اش درشت گویی می کردند می فرماید ؛ از علی بد نگویید « ..انه ممسوس فی ذات الله » علی ذوب در ذات خداوند است . مجلسي .مرآة العقول . ص ۲۹۶ .

رسول الله ص می گوید ؛ «« أبيت عند ربي يطعمني و يسقين » من نزد خدایم بیتوته می کنم و او مرا از طعام و شراب معنوی می خوراند و می نوشاند . النووی . المجموع.ص ۳۵۶ . با این روایت راز سر به مهر مناجات های علی ع و سپردن اسرارش به دل چاه را باید فهمید . مفهوم دعای کمیل را نه فقط در معانی کلمات بلندش که باید در حالات آسمانی و مجذوب شده صاحبش در ذات باریتعالی جستجو کرد .

همین خدایی شدن است که او را مصداق بی نظیر و الگوی حقیقی راستگویان قرار می دهد . از رسول خدا ص در خصوص صادقان در آیه « { یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ٱتَّقُوا۟ٱللَّهَ وَكُونُوا۟ مَعَ ٱلصَّـٰدِقِینَ }التوبة: ۱۱۹] پرسیدند ، فرمود  « اما المأمورون فعامة الناس و اما الصادقون فخاصة ..» همگان مخاطب امر الهی هستند اما صادقان خواصی از اهل بیت و افراد امت هستند .

قرآن کریم فلسفه ارسال رسل و انزال کتب را قیام مردم به قسط و عدالت می داند . تنها کسی می تواند اقامه عدل کند که در زمره صادقان باشد . به عبارتی تا ذات درونی انسان قرین عدالت نباشد نمی شود به بسط و نشر آن همت گمارد . با همین مقدمه واضح است که چرا  نام علی ع چنان با عدالت قرین است  که او را صدای عدالت بشری و کشته عدل خواهی دانسته اند . قوام پایه های زندگی بشر به عدالت است چنان که رسول خدا ص فرمود : « الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم » حکومت در چنگ کافر عدل پیشه ماندنی است ولی از دستان ظالم ولو که به ظاهر مسلمان باشد بیرون می جهد  .

امام علی ع

خبرگزاری فارس

دکتر قاسم جعفری

شهادت

قدر

یادداشت